Γνωρίστε το σχολείο Lasse Reichstein

Πρόκειται για ένα δημόσιο σχολείο με 650 μαθητές στα βόρεια προάστια της Κοπεγχάγης. Ο λόγος που σας το παρουσιάζω είναι ότι πρόκειται για ένα σχολείο ανοιχτού σχεδίου, δηλαδή χωρίς εσωτερικούς τοίχους. Τα πάντα μέσα στο κτίριο επικοινωνούν, δεν υπάρχουν συμβατικές αίθουσες διδασκαλίας και όλοι πάντα γνωρίζουν τι κάνουν οι συνάδελφοί τους και πρέπει να συντονίζονται για να μοιράζονται κοινόχρηστους χώρους. Επίσης και η παιδαγωγική που ακολουθείται εδώ είναι το ίδιο "ανοιχτή" όπως και το κτίριο. Οι μαθητές δουλεύουν σχεδόν αποκλειστικά πάνω σε πρότζεκτς σε όποιον χώρο θέλουν, με όποιον ρυθμό θέλουν.

Φωτό

Όταν ο κύριος Lasse Reichstein στέκεται στην φαρδιά ξύλινη σκάλα στη μέση του σχολείου του, μπορεί να δει και να ακούσει περισσότερους από 650 μαθητές –από το νηπιαγωγείο έως την ένατη τάξη – να εργάζονται γύρω του. Σε κάθε έναν από τους τρεις ορόφους του σχολείου, ομάδες εκπαιδευτικών συσκέπτονται και συζητήσουν νέες παιδαγωγικές, κάποιοι μαθητές ακούνε και άλλοι παρουσιάζουν τα τελευταία τους έργα και όλα αυτά κάτω από το φωτεινό και καθαρό φως των παραθύρων του αίθριου. Κανένας τοίχος δεν τους χωρίζει.

Ο Reichstein εργάζεται στο σχολείο Hellerup στα βόρεια προάστια της Κοπεγχάγης της Δανίας. Το Hellerup είναι ένα σχολείο ανοιχτού σχεδίου. Δεν υπάρχουν αίθουσες διδασκαλίας, αλλά μάλλον μια σειρά γειτονικών, πολλαπλών χρήσεων χώρων γύρω από τις κεντρικές σκάλες, οι οποίες λειτουργούν ως χώροι κοινωνικής συνάντησης ή καθισμάτων διδασκαλίας. Τα έπιπλα και οι προσωρινά πτυσσόμενοι τοίχοι σχηματίζουν κινούμενους θύλακες και γωνίες.

Σε σύγκριση με τα παιδιά σε ένα παραδοσιακό σχολείο, οι μαθητές στο Hellerup έχουν τεράστια ελευθερία στο πώς δουλεύουν. Παρόλο που το πρόγραμμά τους περιλαμβάνει σύντομες περιόδους διδασκαλίας με δάσκαλο, μεγάλο μέρος της ημέρας των παιδιών είναι ευέλικτο. Οι μαθητές εκτελούν τα μαθήματα με τον τρόπο και 

τον ρυθμό που τους ταιριάζει - ανεξάρτητα από το αν είναι ξαπλωμένα σε έναν καναπέ σε μια ήσυχη γωνιά ή μοιράζονται έναν κοινό υπολογιστή.

Σκοπός του σχολείου είναι να προωθήσει ένα περιβάλλον στο οποίο ο μαθητής και ο δάσκαλος μαζί είναι από κοινού υπεύθυνοι για τη μάθηση. Πρόκειται για την εκπαιδευτική  προσέγγιση  της "εξατομικευμένης μάθησης» η οποία προσπαθεί να σχεδιάσει εκπαιδευτικές εμπειρίες που ταιριάζουν σε ένα άτομο, στις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά του. Είναι μια ιδέα που κερδίζει έδαφος, καθώς η τεχνολογία προσφέρει νέα εργαλεία τόσο για την παρακολούθηση της μάθησης των μαθητών όσο και για την προσαρμογή της εργασίας με βάση τις προηγούμενες επιδόσεις.

Το Hellerup, τώρα στο 16ο έτος λειτουργίας του, είναι σαν ένα ζωντανό εργαστήριο για αυτές τις ιδέες και έχει εμπνεύσει άλλα σχολεία να κάνουν παρόμοια βήματα. Με πολλούς τρόπους, ο Reichstein επιμένει ότι το Hellerup είναι "ένα εντελώς φυσιολογικό δημόσιο σχολείο, με τους ίδιους στόχους με όλα τα άλλα." Όπως και στα παραδοσιακά σχολεία έτσι και εδώ οι μαθητές αξιολογούνται βάσει έργων, χαρτοφυλακίων και τυποποιημένων δοκιμών και οι εκπαιδευτικοί ακολουθούν το εθνικό πρόγραμμα σπουδών.

Οι καθηγητές στο Hellerup δίνουν επίσης προτεραιότητα στην ανάπτυξη των διαπροσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών τους, μια μακρόχρονη παράδοση στη χώρα. Τα τελευταία χρόνια, τα σχολεία στις σκανδιναβικές χώρες συμφώνησαν επίσης να δώσουν έμφαση σε ένα σύνολο δεξιοτήτων του 21ου αιώνα , όπως η δημιουργικότητα, η μεταγνώση και η τεχνολογική παιδεία, που θα πρέπει να εξυπηρετούν τους μαθητές καθώς γίνονται εργαζόμενοι και πολίτες σε μια ταχέως μεταβαλλόμενη, κοινωνία.

Οι 10 βαθμίδες του σχολείου χωρίζονται χωριστά σε ομάδες με καθορισμένο χώρο (ανάλογη με αίθουσα) και δάσκαλο. Κάθε πρωί, οι μαθητές κάνουν check in με τον δάσκαλό τους για να συζητήσουν τις στρατηγικές και τους στόχους τους για την ημέρα. Όταν αρχίζει μια τάξη, οι μαθητές συγκεντρώνονται σε μια συμφωνημένη περιοχή και ο καθηγητής δίνει μια σύντομη εισαγωγή - συχνά μόνο 15 λεπτά - στα μαθήματα της ημέρας πριν οι μαθητές διασκορπιστούν για να αντιμετωπίσουν τα σχετικά μαθήματα. Ο δάσκαλος και ο μαθητής συμφωνούν εκ των προτέρων πού και για πόσο χρόνο θα διεξαχθεί η εργασία του παιδιού - και ο δάσκαλος βοηθά τους μαθητές να λαμβάνουν αποφάσεις (εργάζονται μόνοι τους ή σε μια ομάδα, για παράδειγμα) με βάση τις ατομικές δεξιότητες και την αναθέτουσα εργασία. Μέσα από ερωτήσεις και προτροπές, ο δάσκαλος προσπαθεί επίσης να βοηθήσει τους μαθητές να αναπτύξουν περισσότερες γνώσεις σχετικά με τις ατομικές τους ικανότητες και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να οικοδομήσουν. Οι δάσκαλοι μπορούν, για παράδειγμα, να βοηθήσουν έναν μαθητή να σκεφτεί μέσα από τα στάδια ενός ομαδικού έργου ή να συμφωνήσουν με το αίτημα ενός μαθητή να εργαστεί έξω από το σχολείο, υπό την προϋπόθεση ότι ο μαθητής συμφωνεί να εκπονεί εκθέσεις προόδου σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ενώ οι μεγαλύτεροι μαθητές απολαμβάνουν συνήθως την περισσότερη αυτονομία, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να παρακολουθήσουν προσεκτικά τις επιδόσεις και τους αγώνες των μαθητών σε όλες τις βαθμίδες για να βεβαιωθούν ότι αντιμετωπίζουν καλά την πρόσθετη ευθύνη που φέρνει η ελευθερία.

Η σχεδίαση του Hellerup απαιτεί συνεργασία. Χωρίς τοίχους, ο χώρος δημιουργεί πλήρη διαφάνεια: Όλοι πάντα γνωρίζουν τι κάνουν οι συνάδελφοί τους και όλοι πρέπει να συντονίζονται για να μοιράζονται κοινόχρηστους χώρους. Αυτό το στυλ δεν απευθύνεται σε κάθε δάσκαλο. Και χρειάζεται χρόνος για να προσαρμοστούν οι άνθρωποι. Η εβδομάδα πριν από την έναρξη του σχολείου είναι λοιπόν κρίσιμη για τους εκπαιδευτικούς και τους διοικητικούς υπαλλήλους να αναθεωρήσουν, να συζητήσουν και να αναπτύξουν στρατηγικές για το επόμενο έτος. Οι ομάδες δαπανούν χρόνο για να ενισχύσουν τις τεχνικές και τις προσεγγίσεις τους, για να αποτρέψουν την επιστροφή σε πιο παραδοσιακές μεθόδους.

Οι μαθητές πρέπει επίσης να προσαρμοστούν στο σχολείο. Στη Δανία, οι οικογένειες έχουν "ελεύθερη επιλογή": Οι γονείς μπορούν να επιλέξουν, και τα παιδιά να παρακολουθήσουν, οποιοδήποτε δημόσιο σχολείο, υπό τον όρο ότι υπάρχει χώρος για νέους μαθητές. "Ήμουν εδώ από το νηπιαγωγείο και μου αρέσει πολύ", εξήγησε η Άννα, οκτώ ετών, αλλά, πρόσθεσε, ότι  ο αδελφός της δεν απολάμβανε τον ασυνήθιστο χώρο του σχολείου και μεταφέρθηκε σε άλλο σχολείο, προτιμώντας μια παραδοσιακή αίθουσα διδασκαλίας με καθορισμένα δωμάτια και γραφεία.

Πηγή: hechingerreport.org