Τα πρωτάκια που χάνονται

Φέτος, το σχολικό έτος 2025-2026, στα ελληνικά δημοτικά σχολεία γράφτηκαν 71.181 πρωτάκια. Πρόκειται για τον μικρότερο αριθμό πρωτοεγγραφών στη σύγχρονη ιστορία της χώρας και αποτελεί έντονη αντανάκλαση του δημογραφικού προβλήματος.

Τα παιδιά αυτά γεννήθηκαν το 2019, χρονιά κατά την οποία είχαν καταγραφεί 83.756 γεννήσεις. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 12.500 παιδιά (15%) δεν βρέθηκαν ποτέ στο σχολικό σύστημα (είτε γιατί μετανάστευσαν, είτε λόγω άλλων κοινωνικοοικονομικών παραγόντων).

Το 2010, στην Α΄ Δημοτικού είχαν εγγραφεί περίπου 115.000 παιδιά, ενώ το 2025 μόλις 71.181 – δηλαδή μέσα σε 15 χρόνια «χάθηκαν» περίπου 44.000 πρωτάκια (40% μείωση).

Αντίστοιχα, οι γεννήσεις του 2024 ήταν μόνο 69.675, γεγονός που προμηνύει ακόμη μικρότερες τάξεις πρωτάκιων την επόμενη δεκαετία.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το «κραχ» θα αποτυπωθεί πλήρως στο εκπαιδευτικό σύστημα γύρω στο 2028-2029, όταν η συρρίκνωση θα έχει διαπεράσει ολόκληρη την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και θα αρχίσει να φαίνεται καθαρά και στη Δευτεροβάθμια

Περισσότερα....

Από το Διάστημα... στον Χελμό!

Κάτι μαγικό συνέβη φέτος το καλοκαίρι στην Πελοπόννησο. Ένα μοναδικό στον κόσμο πιλοτικό πείραμα που είχε ως αποτέλεσμα την επικοινωνία της Γης με ακτίνες λέιζερ με το διαστημόπλοιο Ψυχή (Psyche) της NASA, που ταξιδεύει στο βαθύ Διάστημα, σε απόσταση 300 εκατ. χιλιομέτρων!

Πηγή φωτό

Οι ακτίνες λέιζερ έφυγαν από το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου στην Κορινθία, έφτασαν στο διαστημόπλοιο «ΨΥΧΗ-Phyche», που βρίσκεται αυτή την στιγμή στον Άρη, σε απόσταση 300 εκατομμυρίων χιλιομέτρων και μισή ώρα μετά η απάντηση λήφθηκε από το Αστεροσκοπείο Χελμού. Πρόκειται για τη βαθύτερη ευρυζωνική ζεύξη στο διάστημα, που μπορεί να σημαίνει πραγματική «επανάσταση» στο πεδίο των Τηλεπικοινωνιών.

Η επικοινωνία επετεύχθη στο πλαίσιο ενός πειράματος σε συνεργασία με τη NASA και την ESA (Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία) κατά το οποίο οι Έλληνες επιστήμονες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατάφεραν να δοκιμάσουν μια νέα μορφή επικοινωνίας: με λέιζερ, αντί για τα κλασικά ραδιοκύματα. Το φως από το λέιζερ χρειάστηκε περίπου 16 λεπτά για να φτάσει στο διαστημόπλοιο και άλλα 16 για να επιστρέψει!

Η επιτυχία του προγράμματος έχει μεγάλη σημασία, γιατί ανοίγει τον δρόμο για πιο γρήγορη, ασφαλή και καθαρή επικοινωνία με το Διάστημα. Το λέιζερ μπορεί να μεταφέρει πολύ μεγαλύτερο όγκο δεδομένων, κάτι που είναι κρίσιμο για μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη, στον Άρη και ακόμα πιο μακριά.

Όμως το πιο συγκινητικό είναι ότι όλα αυτά έγιναν από ελληνικό έδαφος, με ελληνική τεχνογνωσία και πάθος για την επιστήμη. Όπως είπαν οι ερευνητές, ο Χελμός μπορεί πλέον να παίξει σημαντικό ρόλο στις διαστημικές αποστολές του μέλλοντος.

Αυτή η επιτυχία δεν είναι μόνο τεχνολογική. Είναι και ένα μήνυμα ότι η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστεί σε διεθνές επίπεδο, όταν επενδύει στη γνώση, στη συνεργασία και στη φαντασία. 

Αν έχετε πάει στον Χελμό, αξίζει να τον δείτε ξανά με άλλο μάτι. Αυτό που κοιτάει προς τα άστρα!

Περισσότερεις πληροφορίες ΕΔΩ.

Είναι η Τ.Ν. ακίνδυνη;

Ο Τζέφρι Έβερεστ Χίντον, Βρετανοκαναδός επιστήμονας υπολογιστών, γνωστικός επιστήμονας και γνωστικός ψυχολόγος, γνωστός για το έργο του στα τεχνητά νευρωνικά δίκτυα , το οποίο του χάρισε τον τίτλο «ο Νονός της Τεχνητής Νοημοσύνης» κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.

Τον Μάιο του 2023, ο Χίντον ανακοίνωσε την παραίτησή του από την Google για να μπορεί να «μιλήσει ελεύθερα για τους κινδύνους της Τεχνητής Νοημοσύνης». 

Έχει εκφράσει ανησυχίες για σκόπιμη κακή χρήση από κακόβουλους παράγοντες , τεχνολογική ανεργία και υπαρξιακό κίνδυνο από την τεχνητή γενική νοημοσύνη . 

Σημείωσε ότι η θέσπιση κατευθυντήριων γραμμών ασφαλείας θα απαιτήσει συνεργασία μεταξύ εκείνων που ανταγωνίζονται στη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα αποτελέσματα. 

Αφού έλαβε το βραβείο Νόμπελ το 2024, ζήτησε επείγουσα έρευνα για την ασφάλεια της Τεχνητής Νοημοσύνης , ώστε να βρεθεί τρόπος ελέγχου συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης πιο έξυπνων από τους ανθρώπους.

Οι πληροφορίες είναι από την ΒΙΚΙΠΑΊΔΕΙΑ 

Η εκπαίδευση στη Ρωσία

Οι δαπάνες της Ρωσίας για την εκπαίδευση είναι σχετικά χαμηλές σε σύγκριση με πολλές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, αλλά σταθερές και με μικρή αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια.

Κρατικό Πανεπιστήμιο Μόσχας

Το 2023 οι δαπάνες για την εκπαίδευση ήταν το  3.7-4.1%  του ΑΕΠ, ωστόσο είναι κάτω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ 5.2%. Περιλαμβάνουν: Μισθούς εκπαιδευτικών, συντήρηση και εξοπλισμό σχολείων,, δωρεάν βιβλία και μεσημεριανό φαγητό για μικρά παιδιά, υποτροφίες και χρηματοδότηση πανεπιστημίων, πρόσβαση σε διαδικτυακή μάθηση (κυρίως μετά το 2020).

Η Ρωσία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά πληθυσμού με τριτοβάθμια εκπαίδευση στον κόσμο.

Το 63–66% ενηλίκων 25–34 ετών και το 56–60% ενηλίκων 25–64 ετών έχουν αποκτήσει τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες στη Ρωσία έχουν ολοκληρώσει πανεπιστήμιο, τεχνικό πανεπιστήμιο ή ανώτερο κολλέγιο (Μ.Ο. ΟΟΣΑ 47%).

Η τριτοβάθμια εκπαίδευση στη Ρωσία θεωρείται κοινωνικό στάνταρ, ειδικά στις μεγάλες πόλεις. Οι γυναίκες έχουν υψηλότερα ποσοστά αποφοίτησης από άνδρες. Υπάρχουν πολλά κρατικά πανεπιστήμια, και τα δίδακτρα σε πολλά από αυτά είναι χαμηλά ή ανύπαρκτα για όσους επιτύχουν στις εισαγωγικές εξετάσεις.

Η Ρωσία είναι σχετικά δημοφιλής προορισμός για διεθνείς φοιτητές, ιδιαίτερα από χώρες της Ασίας, της Ανατολικής Ευρώπης, της Αφρικής και της Κεντρικής Ασίας. Τα τελευταία χρόνια, η ρωσική κυβέρνηση έχει επενδύσει στην προσέλκυση ξένων φοιτητών μέσω υποτροφιών και αγγλόφωνων προγραμμάτων. Το 2023 είχε περίπου 330.000 διεθνείς φοιτητές που προέρχονταν κυρίως από Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, Ινδία, Κίνα, Αίγυπτο, Βιετνάμ. Αυτό την κάνει 6η χώρα παγκοσμίως σε προσέλκυση φοιτητών. Τα αντικείμενα σπουδών που προτιμούν οι διεθνείς φοιτητές είναι κυρίως η Ιατρική, Μηχανική, Πληροφορική, Διεθνείς Σχέσεις, Φιλολογία.

Γιατί επιλέγουν τη Ρωσία; Για αρκετούς λόγους όπως τα χαμηλά δίδακτρα σε σύγκριση με ΗΠΑ, Ευρώπη, οι υποτροφίες από το ρωσικό κράτος, η καλή επιστημονική φήμη σε ειδικά αντικείμενα (π.χ. μαθηματικά, φυσικές επιστήμες), τα μπόλικα προγράμματα στα αγγλικά και η διεθνής αναγνώριση ορισμένων πανεπιστημίων (Moscow State University, ITMO, κ.ά.), αν και ορισμένες χώρες δεν αναγνωρίζουν εύκολα ρωσικά πτυχία, ιδιαίτερα μετά το 2022.

Το 2022 (εισβολή στην Ουκρανία) αποτέλεσε σημείο καμπής. 

Η Ρωσία διέκοψε τη συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης (Bologna Process), που εξασφαλίζει συμβατότητα πτυχίων μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Αυτό σημαίνει ότι πλέον τα ρωσικά πτυχία δεν ευθυγραμμίζονται με το ευρωπαϊκό σύστημα (Bachelor–Master–PhD). 

Πολλά ευρωπαϊκά και αμερικανικά ιδρύματα διέκοψαν ανταλλαγές φοιτητών, ερευνητικά προγράμματα και αναγνώριση πτυχίων από τη Ρωσία. Erasmus+, Horizon Europe και άλλα προγράμματα έπαψαν να δέχονται Ρωσία ως εταίρο. 

Τέλος κάποιες χώρες έχουν περιορίσει ή "παγώσει" την αυτόματη αναγνώριση ρωσικών πανεπιστημίων, επικαλούμενες: απομόνωση από την ακαδημαϊκή κοινότητα, έλλειψη διαφάνειας και κρατική χειραγώγηση της ανώτατης εκπαίδευσης.

Δίπλωμα κυκλοφοριακής αγωγής

 Αν ολοκληρώσατε Πρόγραμμα Κυκλοφοριακής Αγωγής, ωραία ιδέα είναι να δώσετε ένα δίπλωμα στους/στις μαθητές/τριές σας. 

Τυπώνετε σε ροζ χαρτί μπρος πίσω, τουλάχιστον 120 γραμμαρίων και διπλώνετε στα τρία σαν το παλιό δίπλωμα οδήγησης.

Κατεβάστε το αρχείο από ΕΔΩ. 

Το αρχαιότερο τραγούδι του κόσμου

Η Ειρήνη τραγουδά τον Επιτάφιο του Σείκιλου με τον Λιού Γιου, μπροστά από την Πύλη Γιονγκντίνγκμεν στο Πεκίνο για την εκπομπή του BRTV «Ο πιο όμορφος Κεντρικός Άξονας». Πρόκειται για το αρχαιότερο τραγούδι του κόσμου, που έχει διασωθεί μαζί με την μουσική του! Δύο πολιτισμοί ενώνονται με ένα όμορφο τραγούδι και δυο υπέροχες φωνές. 

 

Μάθετε περισσότερα για τον Επιτάφιο του Σείκιλου και την καλλιτέχνιδα παρακάτω:

Ο Σείκιλος έζησε στις Τράλλεις της Μικράς Ασίας (σημερινό Αϊδίνιο) κατά το 200 μ.Χ. Είναι γνωστός για το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι, του οποίου σώζονται πλήρως και οι στίχοι και η μουσική.

Έγραψε το τραγούδι του μετά το 200 μ.Χ. σε επιτύμβια κυλινδρική στήλη που έχει ύψος 40 εκατοστά.  Στη μέση της στήλης υπάρχουν οι στίχοι του τραγουδιού μαζί με τα σύμβολα της μελωδίας:

ΟΣΟΝ ΖΗΣ ΦΑΙΝΟΥ,

ΜΗΔΕΝ ΟΛΩΣ ΣΥ ΛΥΠΟΥ.

ΠΡΟΣ ΟΛΙΓΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΖΗΝ,

ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ.

Δηλαδή:

Όσο ζεις λάμψε, καθόλου μην λυπάσαι, γιατί η ζωή είναι λίγη! 

Η επιτύμβια στήλη ανακαλύφθηκε το 1883 στην τουρκική πόλη Αϊδίνιο. Κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής του 1922 η στήλη χάθηκε και πολλά χρόνια αργότερα ξαναβρέθηκε σε έναν κήπο τουρκικού σπιτιού. Η ιδιοκτήτρια του σπιτιού είχε κόψει τη βάση της στήλης για να την χρησιμοποιήσει ως βάζο για λουλούδια. Σήμερα φυλάσσεται στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας στην Κοπεγχάγη. Πιστά αντίγραφά του υπάρχουν σε διάφορα μουσεία.

Η Ερήνη είναι Ελληνίδα τραγουδίστρια με έδρα τη Νέα Υόρκη. Είναι επίσης καθηγήτρια στο Berklee College of Music και παρουσιάζει εργαστήρια και διαλέξεις ελληνικής παραδοσιακής μουσικής σε πανεπιστήμια όπως το Harvard, το Princeton, το Tufts, μεταξύ άλλων.

Με πληροφορίες από τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

Το λογότυπο της Κεντρικής Τράπεζας του Αφγανιστάν

Το λογότυπο της Κεντρικής Τράπεζας του Αφγανιστάν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς περιλαμβάνει ελληνικά στοιχεία που αντανακλούν την ιστορική επιρροή του ελληνικού πολιτισμού στην περιοχή. Στο κέντρο του λογότυπου απεικονίζεται ένα αρχαίο ασημένιο, το οποίο αποτελεί σημαντικό έκθεμα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Καμπούλ.

Το νόμισμα αυτό φέρει την επιγραφή «ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΥΚΡΑΤΙΔΟΥ» και απεικονίζει τους Διόσκουρους, τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη, έφιππους. Ο Ευκρατίδης ήταν Έλληνας βασιλιάς της Βακτρίας τον 2ο αιώνα π.Χ., και η παρουσία του στο λογότυπο υποδηλώνει την ελληνιστική κληρονομιά στην περιοχή του σημερινού Αφγανιστάν.

Επιπλέον, το λογότυπο περιλαμβάνει το έτος ίδρυσης της τράπεζας, το 1939, και δύο κέρατα της Αμάλθειας (cornucopia), σύμβολα αφθονίας και ευημερίας, που προέρχονται από την ελληνική μυθολογία. Η επιλογή αυτών των συμβόλων στο λογότυπο της Κεντρικής Τράπεζας του Αφγανιστάν αντικατοπτρίζει την ιστορική σύνδεση της περιοχής με τον ελληνικό πολιτισμό και την επιρροή του στην τοπική ιστορία και τέχνη.

 

Με πληροφορίες από: HUFFPOST ΕΛΛΆΔΑΣ

Πηγή φωτό: www.reddit.com

Η Μοναδική Εν Ζωή Προσωπογραφία του Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου ανακαλύφτηκε στην Παλαιά Μονή Ταξιαρχών στο Αίγιο!!

Κατά τη συντήρηση του Καθολικού της Παλαιάς Μονής Ταξιαρχών στην Αιγιάλεια, εντοπίστηκε η μοναδική προσωπογραφία του τελευταίου Αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου.

Φωτό: https://el.wikipedia.org/

Η τοιχογραφία χρονολογείται στα μέσα του 15ου αιώνα και βρίσκεται στο δεύτερο στρώμα τοιχογράφησης. Σύμφωνα με την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η προσωπογραφία είναι πιθανό να δημιουργήθηκε από ζωγράφο που απέδωσε τα χαρακτηριστικά του αυτοκράτορα από ιδία αντίληψη, δηλαδή ο καλλιτέχνης δεν κοιτούσε κάποιο επίσημο αυτοκρατορικό πρότυπο, αλλά τον ίδιο τον αυτοκράτορα, καθιστώντας την την μοναδική εν ζωή προσωπογραφία του!

Περισσότερα: Υπουργείο Πολιτισμού

Τι ανακαλύφτηκε εφέτος στην Τραπεζά Αιγίου-αρχαίες Ρύπες

Στο πλάτωμα της Τραπεζάς, κοντά στο Αίγιο, που ταυτίζεται με τις αρχαίες Ρύπες, μια πόλη της Αχαΐας, συνεχίστηκε και εφέτος η συστηματική ανασκαφή . Η φετινή έρευνα επικεντρώθηκε στο Κτίριο Γ, που πιθανότατα χρησίμευε ως Ηρώο. Αποκαλύφθηκαν σημαντικά αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως κορινθιακοί ημικίονες και μαρμάρινα γλυπτά, περιλαμβάνοντας λέοντες και επιτύμβια στήλη, κατασκευασμένα από πεντελικό μάρμαρο.

Στο εσωτερικό του μνημείου βρέθηκαν ασύλητοι τάφοι με πολύτιμα κτερίσματα, αποδεικνύοντας την υψηλή κοινωνική θέση των ενοίκων. Εξωτερικά, εντοπίστηκαν κατάλοιπα και κεραμική του 8ου αιώνα π.Χ. Η ανασκαφή, υπό τη διεύθυνση του Δρ Ανδρέα Βόρδου, θα συνεχιστεί στο πλαίσιο νέου πενταετούς προγράμματος, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη και ενίσχυση από την Ολυμπία Οδό.

Περισσότερα εδώ: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 

Πηγή φωτό: https://www.facebook.com/culturegr

Γιατί σήμερα το νερό λέγεται "νερό" και όχι "ύδωρ", όπως λεγόταν αρχικά στα αρχαία ελληνικά;

 Η αλλαγή συνέβη κατά τα μεσαιωνικά χρόνια, όταν οι νερουλάδες διέτρεχαν τις γειτονιές φωνάζοντας την πραμάτεια τους: "Νεαρόν ύδωρ! Νεαρόν ύδωρ!", που σημαίνει "φρέσκο νερό". Με τον καιρό, το "νεαρόν" έγινε "νηρόν" και αργότερα "νερό" μέσω της γλωσσικής απλοποίησης και της συντόμευσης.

Πηγή φωτό: https://blogs.sch.gr/dimstnik/